Viêm đường tiết niệu nguyên nhân là gì? Biến chứng nếu không điều trị viêm đường tiết niệu kịp thời

Viêm đường tiết niệu là một trong những bệnh lý phổ biến, có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và giới tính. Tuy nhiên, nhiều người thường chủ quan hoặc không nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh, dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe. Vậy, viêm đường tiết niệu nguyên nhân là gì? Và điều gì sẽ xảy ra nếu tình trạng này không được điều trị kịp thời?

Trong bài viết này, bạn hãy cùng Phòng khám Ngoại khoa và Nam khoa Mega Med tìm hiểu viêm đường tiết niệu nhé!

Viêm đường tiết niệu nguyên nhân là gì?

1. Viêm đường tiết niệu là gì?

Viêm đường tiết niệu là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở hệ tiết niệu do các vi sinh vật (chủ yếu là E.coli) xâm nhập, tấn công và gây viêm nhiễm. Sự viêm nhiễm này có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào thuộc hệ tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo.

Căn cứ vào vị trí viêm nhiễm, bệnh viêm đường tiết niệu được chia thành hai nhóm chính:

Viêm đường tiết niệu cao: viêm nhiễm xảy ra ở thận và niệu quản

Viêm đường tiết niệu thấp: viêm nhiễm xảy ra ở bàng quang và niệu đạo

Viêm đường tiết niệu có thể xảy ra ở cả nam giới và nữ giới. Tuy nhiên tỷ lệ mắc bệnh của nữ giới nhiều hơn từ 20 - 40% so với nam giới. Đây là bệnh lý dễ điều trị nhưng dễ tái phát. Nếu bệnh không được chữa trị một cách triệt để thì có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm.

Viêm đường tiết niệu là gì?

2. Viêm đường tiết niệu nguyên nhân là gì?

Các nguyên nhân dẫn đến viêm đường tiết niệu có thể chia thành các nhóm chính như sau:

2.1. Nhiễm khuẩn E.coli và các vi khuẩn khác

• Vi khuẩn E.coli: Nguyên nhân gây ra đến 90% các trường hợp viêm đường tiết niệu. Vi khuẩn này thường xuất phát từ hậu môn và có thể xâm nhập qua các yếu tố như vệ sinh không đúng cách, quan hệ tình dục không an toàn, hoặc do can thiệp ngoại khoa. 
• Các loại vi khuẩn khác: Ngoài E.coli, các loại vi khuẩn như Chlamydia, Proteus mirabilis, và vi khuẩn Lậu cầu cũng là những tác nhân có thể gây viêm nhiễm.

2.2. Vệ sinh vùng kín không đúng cách

• Vệ sinh từ trước ra sau là cách vệ sinh sai dễ làm vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào niệu đạo và gây viêm. Đặc biệt ở nữ giới, trong thời kỳ kinh nguyệt, nếu không thay băng vệ sinh thường xuyên (ít nhất mỗi 4 tiếng) hoặc vệ sinh vùng kín không kỹ, môi trường giàu dinh dưỡng của máu kinh sẽ tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển. 

2.3. Quan hệ tình dục không an toàn

• Quan hệ tình dục với người có viêm đường tiết niệu làm tăng nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn, vì vi khuẩn từ người bệnh có thể xâm nhập qua dương vật hoặc âm đạo của bạn tình. Quá trình giao hợp cũng có thể đẩy vi khuẩn vào sâu trong đường tiết niệu, tăng nguy cơ viêm. 

2.4. Nhịn tiểu và uống ít nước

• Nước tiểu giúp loại bỏ vi khuẩn ra khỏi đường tiết niệu. Nếu nhịn tiểu, vi khuẩn có thể tồn tại lâu hơn trong bàng quang, dễ nhân lên và gây viêm. Uống ít nước cũng làm giảm lưu lượng nước tiểu, dẫn đến tích tụ vi khuẩn.

3. Biến chứng nếu không điều trị viêm đường tiết niệu kịp thời

Viêm đường tiết niệu không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống người bệnh. Dưới đây là một số biến chứng quan trọng mà viêm đường tiết niệu có thể gây ra:

3.1. Tổn thương đường tiết niệu

• Khi viêm đường tiết niệu kéo dài hoặc không được điều trị dứt điểm, viêm nhiễm có thể chuyển sang mạn tính. Điều này khiến các triệu chứng bệnh ngày càng gia tăng và gây tổn thương nghiêm trọng cho niêm mạc đường tiết niệu, làm suy giảm chức năng của cơ quan trong hệ tiết niệu. 

3.2. Nhiễm trùng các cơ quan lân cận

• Vi khuẩn từ đường tiết niệu có thể lan rộng và tấn công các cơ quan khác như thận, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như viêm thận hoặc viêm bể thận, nhiễm trùng huyết, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. 

3.3. Suy thận

• Đây là một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất của viêm đường tiết niệu. Vi khuẩn có thể ngược dòng lên thận, gây viêm nhiễm và sưng thận. Lâu ngày, sự viêm nhiễm này có thể phá hủy các mô thận, dẫn đến suy giảm khả năng bài tiết, tổn thương thận vĩnh viễn, và cuối cùng là suy thận không hồi phục.

3.4. Nhiễm trùng máu (Nhiễm khuẩn huyết)

• Khi vi khuẩn từ hệ tiết niệu không được điều trị triệt để, chúng có thể xâm nhập vào máu, gây nhiễm trùng huyết. Đây là tình trạng nguy hiểm, có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng, suy nội tạng và thậm chí là tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. 

3.5. Vô sinh, hiếm muộn

• Ở nữ giới: Viêm đường tiết niệu có thể lây lan sang các cơ quan sinh dục như tử cung, buồng trứng, gây ra các bệnh lý như viêm vùng chậu, viêm cổ tử cung, viêm âm đạo. Điều này làm tăng nguy cơ vô sinh hoặc hiếm muộn. 
• Ở nam giới: Viêm đường tiết niệu có thể dẫn đến các bệnh như viêm tinh hoàn, viêm mào tinh, viêm tuyến tiền liệt, tắc ống dẫn tinh. Những bệnh này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của nam giới. 

3.6. Tình trạng nguy hiểm khi mang thai

• Ở nữ giới mang thai, viêm đường tiết niệu có thể dẫn đến nhiễm trùng nước ối, nhiễm trùng bào thai, làm tăng nguy cơ sinh non, thai lưu hoặc sảy thai. Đây là một tình trạng hết sức nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.

3.7. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống

• Các triệu chứng như đau, buốt, tiểu gấp và tiểu nhiều lần khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng, lo âu. Khi tình trạng này kéo dài, người bệnh có thể cảm thấy chán nản, giảm chất lượng cuộc sống, và gặp phải các vấn đề về sức khỏe tâm lý. 
• Viêm đường tiết niệu có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời bằng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm thận, nhiễm trùng huyết, và ảnh hưởng đến chức năng thận. Vì vậy, khi có các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu rắt, hoặc đau lưng, bạn nên đi khám bác sĩ sớm để có phương pháp điều trị phù hợp, tránh những hậu quả không mong muốn.

Để được Bác sĩ Chuyên khoa Nam học Bệnh viện Bạch Mai khám và điều trị, bạn hãy liên hệ ngay qua Hotline 0987.869.115 để được hỗ trợ nhé!

4. Cách phòng tránh viêm đường tiết niệu

Viêm đường tiết niệu có thể dễ dàng phòng ngừa bằng các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Dưới đây là một số cách giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh này:

4.1. Uống nhiều nước

• Uống đủ nước mỗi ngày giúp làm loãng nước tiểu và tăng tần suất đi tiểu, từ đó giúp loại bỏ vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng.
• Cố gắng uống ít nhất 8 cốc nước mỗi ngày, đặc biệt khi bạn cảm thấy khát

4.2. Tiểu ngay khi có nhu cầu

• Đừng cố nhịn tiểu khi có cảm giác buồn tiểu. Việc nhịn tiểu có thể làm nước tiểu ứ đọng trong bàng quang, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển
• Đi tiểu ngay sau khi quan hệ tình dục: Điều này giúp loại bỏ vi khuẩn có thể xâm nhập vào niệu đạo trong khi giao hợp.

4.3. Vệ sinh cá nhân đúng cách

• Vệ sinh từ trước và sau: Ở phụ nữ, khi lau sau khi đi vệ sinh, bạn nên lâu từ trước ra sau để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào niệu đạo
• Tắm rửa sạch sẽ hàng ngày và thay quần lót sạch sẽ, thoáng mát để tránh vi khuẩn phát triển.

4.4. Sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ tình dục

• Dùng bao cao su khi quan hệ tình dục để giảm nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) có thể làm tăng nguy cơ viêm đường tiết niệu
• Vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ giúp ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo

Viêm đường tiết niệu là một bệnh lý có thể phòng ngừa được với các thói quen sinh hoạt và vệ sinh hợp lý. Việc duy trì các biện pháp phòng ngừa đơn giản như uống đủ nước, vệ sinh cá nhân đúng cách và sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ tình dục có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh. Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, đứng ngần ngại đi khám để được điều trị kịp thời.

Phòng khám Ngoại khoa và Nam khoa Mega Med

Phòng khám Ngoại khoa và Nam khoa Mega Med là một trong số ít phòng khám Nam khoa uy tín được Bộ Y Tế cấp phép hoạt động với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao đến từ các bệnh viện lớn tuyến đầu như Bạch Mai cùng trang thiết bị hiện đại mang đến cho bệnh nhân điều kiện khám và chữa bệnh tốt nhất.

Liên hệ ngay qua Hotline 0987.869.115 để được Bác sĩ Chuyên khoa Nam học Bệnh viện Bạch Mai khám và điều trị